De sector gezinszorg en de relevante regelgeving zijn volop in beweging.
Het werkingskader van de diensten is vastgelegd in het nieuwe Woonzorgdecreet. Dat decreet en de bijhorende uitvoeringsbesluiten zijn gestemd en vanaf 2020 vervangen ze de huidige regelgeving.
Naast een aangepaste erkenningsprocedure voor nieuwe diensten is er ook werk gemaakt van verdelingsprincipes van de jaarlijks te verdelen bijkomende uren gezinszorg (uitbreidingsbeleid). Deze werkzaamheden hebben een rechtstreekse invloed op het aanbod en de mogelijkheden van initiatiefnemers op het terrein.
De regelgeving laat nog beleidsruimte toe. Hieronder verduidelijken we de visie van de sector gezinszorg op het inzetten van bijkomende middelen gezinszorg die we, voor alle duidelijkheid, blijvend noodzakelijk vinden om binnen de huidige context onze maatschappelijke opdracht waar te kunnen maken.
Voorlopig kader in afwachting van de Vlaamse Sociale Bescherming
De huidige regelgeving zien we als een tussenstation in afwachting van de implementatie van de Vlaamse Sociale Bescherming in de thuiszorg. Momenteel is het wetenschappelijk onderzoek nog lopende. Onze verwachtingen zijn evenwel duidelijk.
Enerzijds vragen we dat de toekomstige noden aan gezinszorg duidelijk in beeld gebracht worden. Het jaarlijkse urencontingent van de sector wordt (onder andere) afgestemd op de programmatienorm: een inschatting van het aantal benodigde uren zorg in Vlaanderen. Op vandaag zijn deze programmatiecijfers enkel gebaseerd op leeftijd. Daardoor gaan ze voorbij aan evoluties zoals de vermaatschappelijking van de zorg en wordt er geen rekening gehouden met de diversificatie in doelgroepen.
Anderzijds moeten er voldoende financiële garanties ingebouwd worden zodat de vraag en het aanbod in evenwicht zijn.
Verder zullen we ons als sector terdege voorbereiden op de nieuwe financiering. Personen met een zorg- en ondersteuningsnood en een persoonsvolgend budget zullen keuzes kunnen maken. Dit zal de verhoudingen tussen bestaande zorgaanbieders beïnvloeden.
Om een loutere vermarkting te voorkomen, is er nood aan een hefboom die toegankelijkheid en een level playing field garandeert voor alle aanbieders. Enkel zo kan het aanbod voldoende groot, kwalitatief en betaalbaar gehouden worden.
Om onze opdracht binnen het kader van de Vlaamse Sociale Bescherming waar te kunnen maken, vragen we met aandrang om voor diensten een goede basisfinanciering (organisatiegebonden budget) te voorzien en te verankeren. Daarin moeten bv. vormingsuren, VAP-dagen en gelijkgestelde uren een plaats krijgen.
Om onze opdracht binnen het kader van de Vlaamse Sociale Bescherming waar te kunnen maken, vragen we met aandrang om voor diensten een goede basisfinanciering (organisatiegebonden budget) te voorzien en te verankeren.
Ondernemerschap en samenwerking
Als sector staan we welwillend ten opzichte van innovatief ondernemerschap en willen we bijdragen aan de ontwikkeling van vernieuwende zorgmodellen. We vragen dan ook dat goede praktijken gecontinueerd kunnen worden binnen een aangepast regulier kader.
Daarnaast pleiten we voor het voorkomen van versnippering. Dat kan door te vermijden dat het accent van het uitbreidingsbeleid te veel op de erkenning van bijkomende initiatieven komt te liggen. Het getoonde engagement van diensten gezinszorg binnen verschillende samenwerkingsverbanden verdient het om gehonoreerd te worden binnen het uitbreidingsbeleid.
Het getoonde engagement van diensten gezinszorg binnen verschillende samenwerkingsverbanden verdient het om gehonoreerd te worden binnen het uitbreidingsbeleid.
Deze samenwerking van diensten gezinszorg, gebaseerd op gelijkwaardigheid, zien we zowel tussen de bestaande diensten gezinszorg als over de sectorgrenzen heen. Dit behelst een streven naar integrale en buurtgerichte zorg, ingebed binnen de eerstelijnszone.
Inzet op kwantiteit en kwaliteit
Ook in het huidige kader verwachten we dat bijkomende middelen (groei van het budget) zowel op kwantiteit (groei van het urencontingent) als op kwaliteit (vb. coaching, vorming, digitalisering,…) worden ingezet.
Groei van het budget moet zich vertalen op het gebied van kwantiteit en kwaliteit
De toekenning van bijkomende middelen moet een meerwaarde kunnen betekenen voor alle diensten (groot/klein, openbaar/privaat).
De inzet van bijkomende middelen moet een evenwicht kunnen brengen tussen gezinszorg en aanvullende thuiszorg binnen de verschillende diensten. Dit vereist de inkanteling van aanvullende thuiszorg in gezinszorg en een oplossing voor de aangemelde logistieke diensten.
Werken met geboden mogelijkheden
Het realiseren van de beoogde doelstellingen is de verantwoordelijkheid van iedere dienst en zijn bestuur. Het aanvragen van bijkomende uren is op vandaag wettelijk geregeld en valt onder deze verantwoordelijkheid.
