Blinde besparing duwt gezinszorg in de rode cijfers

De Vlaamse overheid schrapt €30 miljoen in het budget van de gezinszorg. Daardoor moet de sector van vandaag op morgen 3% inleveren. Die klap bedreigt de leefbaarheid van de erkende diensten voor gezinszorg, net nu de vraag naar ondersteuning elk jaar stijgt.

De diensten voor gezinszorg ondersteunen mensen in hun thuissituatie, zodat ze hun zelfredzaamheid kunnen behouden. Gezinszorg staat voor laagdrempelige en warme zorg en ondersteuning aan huis voor iedereen die dat nodig heeft (kraamzorg tot palliatieve zorg). Door mensen te ondersteunen bij de activiteiten van hun dagelijkse leven, hygiënische zorg te verlenen en psychosociaal welzijn te bevorderen maken we het verschil in het leven van 160.000 gebruikers.

De beslissing om te besparen druist in tegen de toenemende hulpvragen. Het aantal zorgbehoevenden steeg de afgelopen jaren exponentieel. Er is steeds meer vraag naar ondersteuning, niet enkel door de vergrijzing, maar ook van mensen met een beperking of psychische kwetsbaarheid; én door jonge ouders die twee dagen na de geboorte van een kind het ziekenhuis verlaten.

Gezinszorg speelt in op de wens van burgers: zo lang mogelijk thuis de regie over hun leven behouden. Ook het Vlaams regeerakkoord onderschrijft die wens. De geplande besparing ondergraaft dit. Ondersteuning door de gezinszorg vermijdt vaak een duurdere opname in een ziekenhuis of woonzorgcentrum.

Onderbenutting

De Vlaamse regering wijst op een zogezegde onderbenutting van het beschikbare budget. Maar de structurele oorzaken daarvan zitten ingebakken in het huidige financierings- en erkenningssyteem. Elke dienst werkt met een gesloten budget. De voorgestelde besparing is te lineair en treft elke dienst, zonder structurele oplossingen.

Tegelijk stokt de instroom van nieuwe krachten. De recente besparingen bij de VDAB maken dat probleem alleen maar groter.

Er wordt nu vooral gesnoeid in de tijd die voor 90% naar werkoverleg met cliëntenbespreking én uren van arbeidsvrijstelling voor oudere werknemers gaat. De diensten met veel oudere medewerkers en zij die inzetten op een goede begeleiding van hun medewerkers dreigen het hardst te worden getroffen. Nu de zorgcomplexer wordt en het verzuim piekt, zal moeten ingeboet worden op de tijd die naar de begeleiding van de verzorgenden gaat. Dit kan enkel resulteren in een daling van de kwaliteit.

De diensten, die hun budget maximaal inzetten voor cliënten en medewerkers, krijgen de zwaarste klappen. Zij hebben nauwelijks marge en dreigen diep in het rood te gaan.

Zorggezind roept de minister op tot dringend overleg. Pak de echte oorzaken van onderbenutting aan en zoek samen met de sector naar meest passende besparing.