Wat een cliché …

Tijd om enkele misverstanden over gezinszorg op te helderen

In de gezinszorg kom je ze helaas vaak tegen: clichés die het werk simplistisch weergeven. Van ‘alleen wat huishoudelijke hulp’ tot ‘gezinszorg is enkel voor ouderen’. Hoog tijd om deze vooroordelen te doorprikken en te laten zien wat gezinszorg écht inhoudt.

🚫 Cliché 1: “Gezinszorg is alleen maar huishoudelijke hulp”

✅ Realiteit: Wanneer mensen aan gezinszorg denken, stellen ze zich vaak voor dat het alleen om huishoudelijke taken gaat. Natuurlijk speelt huishoudelijke hulp vaak een rol, maar gezinszorg reikt veel verder. Iets meer dan honderd diensten voor gezinszorg zorgen op een doelgerichte en actieve manier voor een hogere levenskwaliteit bij zo'n 160.000 cliënten/jaar. Ze gaan in gesprek, stellen samen concrete zorgdoelen op en bepalen waar ondersteuning nodig is.

De zorgdoelen variëren van ondersteuning bij het huishouden en persoonlijke verzorging tot het versterken van het sociale netwerk en het bevorderen van mentaal welzijn. Verzorgenden bieden onder andere hulp bij wassen, strijken, aankleden, en eten. Daarnaast helpen ze cliënten met het vervoeren, het opvolgen van administratie, boodschappen doen, en zelfs het verkennen van de buurt. Ook besteden ze aandacht aan het psychisch functioneren van hun cliënten, signaleren ze eventuele problemen en bieden ze emotionele steun. Jaarlijks komt dit neer op bijna 23 miljoen uren zorg en ondersteuning.

Als ik mijn cliënte help bij dagelijkse taken, merk ik dat een gesprek vaak even belangrijk is. Dat contact geeft mensen energie en maakt hun dag echt een stukje mooier.

Deze brede en veelzijdige aanpak maakt gezinszorg tot een onmisbare schakel in de zorg.

🚫 Cliché 2: “Gezinszorg is vooral voor ouderen”

✅ Realiteit: Een van de meest hardnekkige misverstanden is dat gezinszorg alleen voor ouderen zou zijn. De werkelijkheid is helemaal anders. Gezinszorg biedt laagdrempelige zorg en ondersteuning voor iedereen, vanaf de geboorte tot het laatste hoofdstuk van het leven.

Voor zo'n 16.677 jonge gezinnen per jaar staan verzorgenden klaar vanaf de geboorte. Dit is goed voor zo'n 20% van alle geboortes in Vlaanderen. Ze helpen hen bijvoorbeeld bij de verzorging van hun baby en licht huishoudelijk werk. Dit zorgt ervoor dat ouders zich gesteund voelen in de soms overweldigende eerste maanden van het ouderschap.

Bij ouderen ligt de focus niet alleen op het bieden van praktische hulp, maar ook op het creëren van een warme en veilige omgeving. Verzorgenden helpen bij dagelijkse taken zoals boodschappen doen, koken en schoonmaken, maar ze zijn ook een luisterend oor. Ze bieden emotionele steun en zijn er om gesprekken te voeren, wat cruciaal is in de strijd tegen eenzaamheid. Het contact met een verzorgende kan voor ouderen een belangrijke sociale schakel zijn, die bijdraagt aan hun welzijn en levensgeluk.

Mensen met een beperking kunnen rekenen op gezinszorg voor ondersteuning in hun streven naar onafhankelijkheid. Verzorgenden bieden doelgerichte zorg en helpen bij dagelijkse activiteiten, waardoor cliënten zich gehoord en gewaardeerd voelen. Ze richten zich op de specifieke behoeften van de cliënt, zodat deze op een comfortabele manier zijn of haar leven kan vormgeven.

Gezien ik in een rolstoel zit, zijn de verzorgenden in de eerste plaats mijn armen en benen. Ze helpen me bij dagelijkse handelingen zoals koken, aankleden, boodschappen doen, of de transfer naar het toilet. Hun waarde gaat echter verder dan fysieke hulp: ze bieden vaak een luisterend oor en emotionele steun. Noodgedwongen zijn ze zeer aanwezig in mijn leven - zonder dat het echt opvalt. Op bewonderenswaardige wijze perfectioneren ze de kunst van discreet zijn. Dankzij hun stille kracht ervaar ik de vrijheid om zelfstandig te wonen.

Voor mensen met psychische kwetsbaarheden bieden verzorgenden praktische ondersteuning en een luisterend oor. Hoewel ze geen psychologen zijn, helpen ze cliënten om structuur aan te brengen in hun dagelijks leven en bieden ze een veilige omgeving waarin stress en angsten besproken kunnen worden.

En in de laatste levensfase fungeren verzorgenden als een nabije metgezel. Ze bieden niet alleen fysieke zorg, maar ook emotionele nabijheid, waardoor cliënten zich gesteund en gehoord voelen in één van de moeilijkste perioden van hun leven. Bovendien bieden verzorgenden ook ondersteuning aan mantelzorgers. Dit kan hen ontlasten, zodat ze beter voor zichzelf kunnen zorgen terwijl ze hun geliefde bijstaan.

🚫 Cliché 3: “Gezinszorgmedewerkers zijn vrijwilligers”

✅ Realiteit: Dit misverstand doet de sector echt tekort. Gezinszorgmedewerkers zijn goed opgeleide en toegewijde professionals, die kennis en vaardigheden hebben om mensen op verschillende niveaus te ondersteunen.

Verzorgenden volgen uitgebreide opleidingen waarin ze leren omgaan met diverse en complexe situaties. Zo hebben ze bijvoorbeeld kennis van de specifieke behoeften van ouderen, mensen met een beperking of psychische kwetsbaarheden. Ook leren ze hoe ze eerste hulp moeten verlenen en hoe ze een veilige en ondersteunende omgeving voor hun cliënten kunnen creëren. Deze kennis vergaren ze onder andere in de opleidingscentra van de diensten zelf, waar gemiddeld 680 cursisten per jaar worden opgeleid tot verzorgende of zorgkundige.

Bovendien worden de ongeveer 25.000 enthousiaste medewerkers vaak extra getraind om in te kunnen spelen op specifieke situaties, zoals zorg voor mensen met dementie of ondersteuning bij chronische aandoeningen. Deze gespecialiseerde training stelt hen in staat om adequaat te reageren op de unieke behoeften van elke cliënt.

We zijn er niet alleen om taken uit te voeren, maar om een verschil te maken in het leven van onze cliënten. Onze kennis en ervaring stellen ons in staat om hen de juiste ondersteuning te bieden, precies wanneer ze die nodig hebben.

Deze professionaliteit maakt gezinszorg tot een cruciaal onderdeel van de zorgsector en onderstreept het belang van goed opgeleid personeel dat klaarstaat om te helpen.

Gezinszorg is veelomvattend en gaat veel verder dan de gangbare clichés. Het biedt essentiële ondersteuning aan mensen van alle leeftijden en achtergronden. Door deze misverstanden te doorbreken, kunnen we een duidelijker beeld schetsen van de waarde en impact van gezinszorg. Het is tijd om de veelzijdigheid en professionaliteit van verzorgenden te erkennen en hun cruciale rol in ons leven te waarderen.